Community of Practice Theory U

maandag 24 november 2008, Future Center te Breda


Tijdens deze middag werd een vervolg gegeven aan de eerste bijeenkomst van de Community of Practice in het Buitenhuis van 9 april jongstleden. Met deze bijeenkomst werd een actieve Community of Practice vormgegeven, vanuit een gezamenlijke co-creatie. Alle aanwezigen werden uitgenodigd om in de bijeenkomsten hun eigen hoogste potentieel in te brengen en met elkaar te leren hoe dat gezamenlijk te doen.


Om half één werden de ruim 60 genodigden ontvangen met een uitgebreide lunch. Er werd hier en daar kennis gemaakt en even later stroomde de prachtige Balzaal vol om te beginnen met de introductie van deze dag door Mariëtte Stolk en Karin Raes. Laatstgenoemde gebruikte daarbij het passende citaat van Virginia Satir:

’Het grootste geschenk

dat ik kan geven

is de ander te zien,

te horen, te begrijpen, aan te raken.

Wanneer dat gebeurt

voel ik

dat er contact is gelegd.’

‘Ik hoop dat iedereen van jullie dat contact vanmiddag mag ervaren.’


Als openingsvraag werd verzocht om een wandeling te maken door het prachtige, inspirerende gebouw en van gedachten te wisselen met een gekozen partner over waar zijn of haar hart ligt. Bij terugkomst in de zaal werd open verteld waar het hart van de partner te vinden was: in levenspassie, in het contact met mensen, in het wegkomen uit de kramp van afspraken en agenda’s, in het kunnen ervaren en voelen van bezieling.

Even later werd gevraagd ook een persoonlijke leervraag met een ander te delen, in verbinding met de beweging van het hart. Respect en bewustwording waren duidelijk voelbaar.


En hoe zetten we Theory U in de praktijk van alledag om naar een groter geheel? Om daarover van gedachten te wisselen kwamen twee cases aan de orde. Als eerste spraken Erik Pool van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat en Douwe Jan Joustra van Leren voor Duurzame ontwikkeling, over het U-proces dat zij begeleid hebben voor een groep van belanghebbenden bij de uitkomsten van het rapport van de Deltacommissie. Ze deden daarbij verslag van de tegenslagen die zij te verwerken kregen, van de positieve reacties en het effect ervan op de deelnemers. Hoe de betrokkenen mee te nemen in dit U-proces? Hoe de groep op gang te brengen? En ook, welke uitdagingen hadden de opdrachtgever en begeleiders daarbij onder ogen te zien, welke momenten waren bepalend voor het verloop van en de beslissingen over de aanpak van het proces? Een collectief bewustzijn ontwikkelen was daarbij uitermate belangrijk.


Ze eindigden hun bijdrage met de vraag ‘Hoe diep kun je eigenlijk zakken in de U als het om het ‘echie’ gaat?’ Met deze vraag werden de genodigden weer op pad gestuurd om na een minuut of twintig de uitkomsten te bespreken. Er werd daarbij opgemerkt dat je zo diep kunt gaan in de U als de facilitators en jijzelf kunnen hebben: de U die je in jezelf hebt, kun je ook in het team brengen. Een ander merkte op dat de U daar ontstaat waar je je eigen rol loslaat, of waar je als facilitator een stapje achteruit durft te doen.


Bij de tweede case spraken Aebe Aalbers van Achmea en Mariëtte Stolk van Oorsprong Consult over de leiderschapsdriedaagse die zij, aan de hand van het U-proces, begeleid hebben bij een managementteam van Achmea. Aebe Aalbers toonde door middel van een ringtone aan hoe hij het effect van de driedaagse in Limburg nog steeds kan voelen, hoe die plek een metafoor is geworden voor verandering. Met het MT hebben zij geïnvesteerd in een zoektocht naar elkaar, vanuit het besef dat zij samen een veel grotere impact op de maatschappij kunnen hebben. En wat was een groter compliment dan te horen dat hij zelf het voorbeeld had gegeven door kwetsbaar en eerlijk te zijn?

Mariëtte Stolk vertelde over wat het van haar als facilitator vroeg om dit proces te begeleiden. Hoe zij daarin haar eigen onzekerheden tegenkwam en hoe spannend het bv. was om dynamische meditatie aan te bieden voor een groep die dat niet gewend is. Wetende dat dit een belangrijke ingang is om het contact met jezelf en met elkaar te verdiepen. Ook het feedback geven vanuit het kijken naar het hoogste potentieel van de ander had veel impact gehad, zo vertelde zij. In een gezamenlijke co-creatie slaagden zij er in om in de driedaagse een verdieping te bewerkstelligen in het team, die tot op de dag van vandaag in hun dagelijkse praktijk doorwerkt.


Zij eindigden hun bijdrage door de deelnemers een stukje uit het proces bij Achmea zelf te laten ervaren. Er werden groepjes van drie gevormd, om door middel van een inquiry steeds acht minuten volledige aandacht voor elkaar te hebben, vanuit de vraag hoe bij jou zelf de reis van je hoofd naar je hart gaat.


Toen iedereen de zaal weer binnenstroomde voor de afsluiting van deze dag, was de groep opmerkelijk stil en geraakt door de openheid van de gesprekspartners. Het werd zelfs ‘eng’ gevonden om je bij twee wildvreemde mensen zo bloot te geven en om de spanning te voelen die deze openheid met zich meebrengt. Sommigen voerden een innerlijke strijd om wel of niet uit die ‘comfortzone’ te komen. De één had meer emotie verwacht en gehoopt, terwijl de ander dacht dat diepgang meer te maken heeft met de mate van verbinding.


Karin Raes gaf aan dat dit voor haar een indrukwekkende middag was en dat ze een aantal keren bijzonder was geraakt door de openheid. Zij wilde ons graag het tweede gedeelte van het citaat van Virginia Satir meegeven:

‘Ik geloof

dat ik geen groter geschenk kan ontvangen

dan door de ander

te worden gezien,

te worden gehoord,

te worden begrepen en aangeraakt.’

‘Ik hoop dat jullie dit geschenk vanmiddag hebben ontvangen.’


Zij bedankte de medeorganisatoren (Mariëtte Stolk, Jurry Swart, Pieter Schrijnen, Hans Le Fever en Lars Rengersen) en sprekers met een originele gift: leermaterialen voor kinderen in India via Oxfam Novib.


De genodigden konden aansluitend bij de borrel nog napraten over deze bijzondere middag.


De eerstvolgende bijeenkomst zal plaatsvinden op donderdagmiddag 14 mei 2009. Daar zullen de Triodos Bank en het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit hun ervaringen met ons delen van U processen in die organisaties.


<< Terug